ΝΕΟΤΕΡΗ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ Γ΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΕΝΟΤΗΤΕΣ 6Η,7Η ,8Η,9Η, 10Η,11Η, 52Η,53Η

Ιωάννης Μάντζαρης
Φιλόλογος, 2ο Γυμνάσιο Περάματος

ΘΕΜΑΤΑ 

 

 1^ο   μέρος-Ερωτήσεις  ανάπτυξης (ΑΝΟΙΚΤΟΥ ΤΥΠΟΥ)

                                 ΚΕΦΑΛΑΙΟ  2^Ο

ΕΝΟΤΗΤΑ 6^Η

-Να αναφέρετε τα τρία(3) κυριότερα πολιτικά ρεύματα της Ευρώπης.

-Τι ονομάζουμε «Έθνος»και ποια είναι τα συστατικά του στοιχεία;

-Τι γνωρίζετε για τα κινήματα(επαναστάσεις) στην Ισπανία, την Ιταλία και την Ελλάδα κατά την περίοδο 1820-1821; Τι χαρακτήρα είχαν αυτά τα κινήματα;

ΕΝΟΤΗΤΑ 7^Η

-Φιλική Εταιρεία(ορισμός ).Τι γνωρίζετε για το σκοπό ίδρυσης της, για τις δραστηριότητες της και τα μέλη της;

-Τι γνωρίζετε για την ηγεσία της Φιλικής  Εταιρείας;

 

-Ποιες ήταν οι αιτίες έναρξης της Επανάστασης στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες;

- Ποια ήταν τα κυριότερα προβλήματα της Επανάστασης και ποιο ήταν το τέλος της;

ΕΝΟΤΗΤΑ 8^Η

-Ποιοι λόγοι ευνόησαν την Ελληνική Επανάσταση;

- Τι γνωρίζετε για τις Μεγάλες Δυνάμεις και το ρόλο τους;

-Ποιοι ήταν οι κυριότεροι πρωταγωνιστές της  Ελληνικής Επανάστασης;

-Να αναφέρετε τις κυριότερες νίκες των Ελλήνων και τις ήττες τους στην Επανάσταση.

ΕΝΟΤΗΤΑ 9^Η

-Τι γνωρίζετε για την οργάνωση διοίκησης της Ελλάδας;

-Να αναφέρετε τις τρεις(3)Εθνοσυνελεύσεις και το περιεχόμενο τους.

-Τι γνωρίζετε για τον Εμφύλιο πόλεμο;

ΕΝΟΤΗΤΑ 10^Η

-Ποιος ήταν ο ρόλος των ξένων Δυνάμεων στην Επανάσταση;

-Τι γνωρίζετε για τα τρία(3) ξένα κόμματα;

-Η συνθήκη του Λονδίνου(3/2/1830) και η ίδρυση του Νεοελληνικού κράτους.

-Τι γνωρίζετε για το κίνημα του «Φιλελληνισμού»;

ΕΝΟΤΗΤΑ 11^η

-Να αναφέρετε τα κυριότερα αίτια των Επαναστάσεων στην Ευρώπη.

-Τι γνωρίζετε για τις επαναστάσεις στη Γαλλία, την Αυστρία, την Ουγγαρία, την Πρωσία και την Πολωνία;

-Ποια ήταν τα κυριότερα αποτελέσματα των Επαναστάσεων στην Ευρώπη;

                                    ΚΕΦΑΛΑΙΟ  11^Ο 

ΕΝΟΤΗΤΑ 52^η

-Τι ονομάζουμε «αποαποικιοποίηση»;

-Ποιες ήταν οι κυριότερες αιτίες εκδήλωσης των αντι-αποικιακών κινημάτων;

-Τι ονομάζουμε «Τρίτο κόσμο»;

-Τι γνωρίζετε για τη «καθεστώς απαρχάιντ»;

-Τι ονομάζουμε «κίνημα των Αδεσμεύτων»;

-Να αναφέρετε τα κυριότερα προβλήματα του «Τρίτου κόσμου».

ΕΝΟΤΗΤΑ 53^η

-Ποια ήταν τα κυριότερα προβλήματα των λαϊκών δημοκρατιών»;

-Τι γνωρίζετε για τις «μεταρρυθμίσεις Γκορμπατσόφ» και το περιεχόμενο τους;

-Ποια ήταν η πορεία των κρατών (του υπαρκτού σοσιαλισμού-πρώην κουμμουνιστικών)στην Ευρώπη και ποιες ήταν οι συνέπειες της διάλυσης της Ε.Σ.Σ.Δ. στον παγκόσμιο χάρτη;

                (2^ο   μέρος )        ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ

ΕΝΟΤΗΤΑ    6^Η : Να συσχετίσετε τον όρο  «Έθνος» μ’ αυτόν που δίνεται στο σχολικό βιβλίο  της Κ.Π.Α.( Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή) της Γ’ γυμνασίου καθώς και τις γνώσεις σας από το μάθημα της Γεωγραφίας β’ γυμνασίου και την Αρχαία Ελληνική Γλώσσα α’ γυμνασίου     « Ηροδότου Ιστορίες».

ΕΝΟΤΗΤΑ   7^Η: Λαμβάνοντας υπόψη τη δομή και οργάνωσητης Φιλικής Εταιρείας, να αναζητήσετε από το σχ.βιβλίο της Κ.Π.Α.( Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή) της Γ’ γυμνασίου τους όρους «ηγέτης», «οργάνωση», «μέλος». Να τους συσχετίσετε με τα ιστορικά γεγονότα και να δώσετε την προσωπική σας άποψη.  

ΕΝΟΤΗΤΑ 8^Η:Να σκιαγραφήσετε το πορτρέτο ενός αγωνιστή της Ελληνικής Επανάστασης.Έπειτα να το αποδώσετε σε μπλοκ Ιχνογραφίας σε σχέση και με το μάθημα της Αισθητικής Αγωγής.

ΕΝΟΤΗΤΑ   9^Η : Να παρουσιάσετε και να προσδιορίσετε σε ένα ιστορικό και γεωγραφικό χάρτη τις περιοχές που έλαβε χώρα η Α’,Β’, Γ’ Εθνοσυνέλευση και κατόπιν να τις  συσχετίσετε με τις πληροφορίες που έχετε συλλέξει για τα ιστορικά γεγονότα.

ΕΝΟΤΗΤΑ   10^Η : Λαμβάνοντας υπόψη το ρόλο των τριών(3) ξένων κομμάτων στη διαμόρφωση των πραγμάτων μετά την Επανάσταση και σε σχέση με το μάθημα της Κ.Π.Α.   ( Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή) της Γ’ γυμνασίου, να παρουσιάσετε τους όρους «πολιτικό κόμμα» και «πολιτική οργάνωση».

ΕΝΟΤΗΤΑ   11^Η : Να παρουσιάσετε σε σχέση με το μάθημα της Γεωγραφίας την πορεία των Επαναστατικών κινημάτων στην Ευρώπη κατά την περίοδο 1820-1821.

ΕΝΟΤΗΤΑ  52^Η : Στο πλαίσιο του μαθήματος της Κ.Π.Α.( Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή) της Γ’ γυμνασίου να παρουσιάσετε τους όρους « μειονότητα», «ρατσισμός» και «κοινωνικός αποκλεισμός».

ΕΝΟΤΗΤΑ  53^Η: Αναφορικά με το μάθημα της Γεωγραφίας β’ γυμνασίου και της Κ.Π.Α.           ( Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή) της Γ’ γυμνασίου να προσδιορίσετε στο γεωγραφικό χάρτη την ευρύτερη περιοχή της Ε.Σ.Σ.Δ. και των σοσιαλιστικών χωρών ανά τον κόσμο.Έπειτα να δώσετε τον ορισμό «μεταρρύθμιση(κοινωνική)»  συσχετίζοντας τον με το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα (περεστρόικα) του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ (1990).

                     (3^ο   μέρος ) - ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΣΗΣ (ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ)

(α) Να αντιστοιχίσετε τα στοιχεία της στήλης Α’ με αυτά της Β’ (ΕΝΟΤΗΤΕΣ 6^Η,7^Η ,8^Η,9^Η, 10^Η,11^Η):

        Α                                                                Β

1.Ιταλική Επανάσταση                                α. Σύνταγμα Επιδαύρου

2.Α’ Εθνοσυνέλευση                                   β. Γαλλικό κόμμα

3.Ιερός Λόχος                                                γ. Φιλική Εταιρεία

4.Ι.Κωλλέτης                                                    δ.ΆλωσηΤριπολιτσάς

5.Τζ. Κάνινγκ                                                   ε.Παραδουνάβιες ηγεμονίες

6.Σκουφάς/Τσακάλωφ                                  στ.Καρμπονάροι

7.Θ.Κολοκοτρώνης                                         ζ. ΥΠ.ΕΞ. Αγγλίας

(β) Να αντιστοιχίσετε τα στοιχεία της στήλης Α’ με αυτά της Β’( ΕΝΟΤΗΤΕΣ  52^Η,53^Η ):

        Α                                                                Β

1.Απαρχάιντ                                             α.ζητήματα  οικονομικής  ανάπτυξης

2.Περεστρόικα                                         β.κοινωνικός αποκλεισμός

3.Τρίτος Κόσμος                                       γ.Φτωχά κράτη/αποικίες

4.Κίνημα Αδεσμεύτων                             δ.κοινωνικές μεταρρυθμίσεις και εκδημοκρατισμός

                     ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΤΥΠΟΥ ΣΩΣΤΟ – ΛΑΘΟΣ  R

(Α) Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις με την ένδειξη Σωστό (Σ) ή Λάθος(Λ), (ΕΝΟΤΗΤΕΣ 6^Η,7^Η ,8^Η,9^Η, 10^Η,11^Η):

[1] Τα επαναστατικά κινήματα του 1848 αποτελούν την «άνοιξη των λαών» .      Σ4        Λ4

[2]Το κίνημα του Φιλελληνισμού αποσκοπούσε στο διαμελισμό των ελληνικών εδαφών μετά την ίδρυση του Νεοελληνικού κράτους.                                                    Σ4            Λ4

[3] Με τη Β’ Εθνοσυνέλευση εγκρίθηκε ο «Νόμος της Επιδαύρου».       Σ4         Λ4

[4] Για τη δημιουργία του « ‘Εθνους» είναι αναγκαία η ιστορία , η γλώσσα και η θρησκεία. Σ4            Λ4

[5] Ο Ι. Καποδίστριας υπήρξε ο πρώτος αρχηγός της Φιλικής Εταιρείας.        Σ4          Λ4

[6] Το Πρωτόκολλο της Ανεξαρτησίας αποτελεί την πρώτη διπλωματική πράξη αναγνώρισης του Νεοελληνικού κράτους .                                                                               Σ4               Λ4

(Β) Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις με την ένδειξη Σωστό (Σ) ή Λάθος(Λ),                     ( ΕΝΟΤΗΤΕΣ  52^Η,53^Η ):

[1] «Αποαποικιοποίηση» ονομάζεται η κίνηση δημιουργίας αντιαποικιακών κινημάτων.            Σ4               Λ4

[2] Το πρόβλημα του υπερπληθυσμού αποτελεί κύριο στοιχείο επίλυσης της πολιτικής του «Απαρχάιντ» .              Σ 4               Λ4

[3]Οι μεταρρυθμίσεις Γκορμπατσόφ διασφάλισαν τη σταθερότητα στις λαϊκές δημοκρατίες της Ευρώπης.    Σ4               Λ4

[4] Ο «Τρίτος Κόσμος» διακρίνεται από τη ραγδαία οικονομική ανάπτυξη των κρατών του.  Σ4               Λ4

      (4^ο   μέρος )  -   ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ  Α’ {ΕΝΟΤΗΤΕΣ 6^Η,7^Η ,8^Η,9^Η, 10^Η,11^Η }

[1]Να συμπληρωθούν τα κενά με τον κατάλληλο όρο:                

Τα κυριότερα (επαναστατικά) πολιτικά ρεύματα στην Ευρώπη ήταν οι………………………, οι……………………………..και οι…………………………… .  Η έννοια του Έθνους βασιζόταν κυρίως στα στοιχεία της…………………………….,της………………………………..και της ……………………………………    .

                ( Θρησκεία,γλώσσα, μετριοπαθείς, σοσιαλιστές, ιστορία,ριζοσπάστες)

[2] Με βάση τις λέξεις –κλειδιά που σας δίνονται παρακάτω να συγγράψετε ένα κείμενο 8-10 σειρών , που περιγράφεται η δομή και το έργο της Φιλικής Εταιρείας

Αόρατη αρχή	Κώδικας επικοινωνίας	μέλη	σκοποί  της Φιλικής Εταιρείας	Ξάνθος
Τσακάλωφ	Σκουφάς,Ξάνθος	Αναγνωστόπουλος	Αλ.Υψηλάντης	επανάσταση

                

[3] Να παρουσιάσετε με ένα δικό σας σχεδιάγραμμα τα κυριότερα πολεμικά γεγονότα της φάσης επιτυχιών και κάμψης της Ελληνικής  Επανάστασης:

 

   Φάση επιτυχιών

(1821-1824)

 

φάση κάμψης

(1825-1827)

 

[4]Α. Να παρουσιάσετε εν συντομία τα κυριότερα σημεία των τριών(3) Εθνοσυνελεύσεων.

Β. Να αναφέρετε το ρόλο των ξένων κομμάτων στην Ελλάδα και τον τρόπο υπογραφής της Συνθήκης του Λονδίνου (3/2/1830- Πρωτόκολλο της Ανεξαρτησίας).

[5] Συμπληρώστε τα αίτια των Ευρωπαϊκών Επαναστάσεων:

ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΗΤΑΝ                                                  ΔΗΛΑΔΗ 1]…………………………………  

                                                                                                2]………………………………………………………..

                                                                                              3]………………………………………………………….

        ü

Επαναστατικά κινήματα συναντούμε από το 1830 ως το 1848 στα ακόλουθα κράτη: α/…………………………, β/………………………………., γ/……………………………………, δ/…………………………,

ε/…………………………….., ζ/……………………………….., στ/………………………………………………….  .

                   ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ  Β΄ { ΕΝΟΤΗΤΕΣ  52^Η,53^Η   }

[1] Να συντάξετε ένα κείμενο 8-12 σειρών χρησιμοποιώντας τους όρους «Αποαποικιοποίηση»,  «Τρίτος Κόσμος», «Κίνημα Αδεσμεύτων» και να εξηγήσετε την κατάσταση που επικρατούσε σε παγκόσμιο επίπεδο την περίοδο   1947-1960.  

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

[2] Να  συμπληρώσετε το παρακάτω κείμενο με ό,τι απαιτείται:

 Τα κυριότερα προβλήματα του Τρίτου Κόσμου ήταν η…………………………………, ο……………………………,η………………………………….. και η……………………………………. . Οι μεταρρυθμίσεις του Ρώσου Προέδρου …………………………………οδήγησαν στην κατάρρευση των………………………………δημοκρατιών. Η νέα Ευρωπαϊκή πραγματικότητα διαμόρφωσε και νέα κράτη, όπως η……………………………………., η…………………………………. και η……………………………………….   .

[3] Να παρουσιάσετε το πορτρέτο του Νέλσον Μαντέλα και εκείνο του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ με βάση τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας τους, που δίνονται παρακάτω :

·        ΜΑΝΤΕΛΑ àυπομονετικός, ήρεμος, σεβάσμιος, συνετός

·        ΓΚΟΡΜΠΑΤΣΟΦà έξυπνος, διορατικός, ρηξικέλευθος, αποφασιστικός,ευρηματικός

(5^ο   μέρος ) - Η ΝΕΟΤΕΡΗ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΙΣ  ΠΗΓΕΣ

[1] Το πολιτικό σύνταγμα της Γ’ Εθνοσυνέλευσης στην Τροιζήνα

    « 7. Όλοι οι Έλληνες είναι ίσοι ενώπιον των νόμων.

    11.  Ο νόμος ασφαλίζει την προσωπικήν εκάστου ελευθερίαν.

    15.Έκαστος πρό της καταδίκης του δεν λογίζεται ένοχος.

    18.Αι βάσανοι και αι δημεύσεις απαγορεύονται

    20. Οι Έλληνες έχουσι δικαίωμα να συσταίνωσι καταστήματα παντός είδους φιλανθρωπίας, παιδείας [….] και να έχουσι διδασκάλους διά την εκπαίδευσιν των ».

[ Θέματα Νεότερης/ Σύγχρονης Ιστορίας από τις Πηγές, Γ’ Λυκείου, Κεφάλαιο Γ’ : Δημόσιο Δίκαιο των  Ελλήνων , σελ.70, Ο.Ε.Δ.Β., 1987]

*Με βάση τα παραπάνω άρθρα  της Γ’ Εθνοσυνέλευσης, πως θα κρίνατε το Πολιτικό σύνταγμα της Ελλάδαςμε επίκεντρο τον άνθρωπο και την προσωπικότητα του;

[2] Ο Υψηλάντης και η Φιλική Εταιρεία

« Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης μετά την ανάληψη της αρχηγίας  της Φιλικής Εταιρείας (12/4/1820) προχώρησε στην προπαρασκευή για τον Αγώνα. Έδωσε οδηγίες για συγκέντρωση χρημάτων και κάλυψη των αναγκών του αγώνα. Προγραμμάτισε να πάει στη Γαλλία για εξεύρεση πόρων από φιλέλληνες και ομογενείς.Δεν μπόρεσε να πάει στη Μάνη της Λακωνίας για να αρχίσει από εκεί ο αγώνας, διότι η ανυπομονησία των Ελλήνων, ο φόβος της σύλληψης του και η έκρυθμη κατάσταση στις Παραδουνάβιες ηγεμονίες τον ανάγκασαν  να αναθεωρήσει το σχέδιο κήρυξης της Επανάστασης» .

[Σπ. Μπρέκη, Ιστορία Νεοτέρας Ελλάδας(19^ος  αι.), κεφ. Η μεγάλη Ελληνική Επανάσταση, σ.31-32, Αθήνα, 1998].

*Σύμφωνα με το κείμενο, ποιες ήταν οι κύριες ενέργειες του Αλέξανδρου Υψηλάντη για την κήρυξη  του Αγώνα και  ποιοι ήταν οι λόγοι που εμπόδισαν την έναρξη του;

[3] -Α- Η  καλύβα του Μπαρμπά – Θωμά

« Ο μπαρμπά - Θωμάς κατακτούσε ολοένα την εμπιστοσύνη και την αγάπη του νέου του κυρίου. Ανακατευόταν στη διαχείρηση του σπιτιού του με ζήλο. Τον άφηναν να βάλει τάξη στα οικονομικά και γι’ αυτό μάλωνε το νεαρό σπάταλο κύριο του».

[Μπήτσερ Στόου, Το καλύβι  του  Μπαρμπά – Θωμά, κεφ. Ιγ’, σ.69, εκδ. Νίκα, Αθήναι ,1975]

-Β- Η αποαποικιοποίηση

« Ο αντι-αποικιακός προσανατολισμός των Η.Π.Α. και Ε.Σ.Σ.Δ. καθώς και το αίτημα της αυτοδιάθεσης των λαών ενίσχυσαν το ισχυρό ρεύμα για αποαποικιοποίηση.Αυτό ξεκίνησε από τη νότια  Ασιατική ήπειρο, προχώρησε στην Αφρική [….].Προκάλεσε και δυσεπίλυτα προβλήματα σε κρίσιμα περιφερειακά-πολιτικά-γεωγραφικά διαμερίσματα, ειδικά στη Μέση Ανατολή, ώστε να δημιουργηθούν μόνιμες εστίες απειλής για την παγκόσμια ειρήνη[….],αλλά και αλλαγή στη δομή και λειτουργία της διεθνούς κοινωνίας σε πολιτικό/οικονομικό και πολιτισμικό επίπεδο».

[ Κ. Σβολόπουλου, Η οργάνωση της Διεθνούς Κοινωνίας( Ιστορική Επισκόπηση), κεφ., ο Μεταπολεμικός κόσμος, σ. 75-80, εκδ. Σάκκουλα, Θεσσαλονίκη, 1996].

*Με αφορμή τα δύο κείμενα (λογοτεχνικό και διπλωματικό/ιστορικό) να καθορίσετε την κοινωνική θέση του νέγρου (έγχρωμου) Θωμά στην Αμερική του 19^ου αιώνα και τις συνέπειες που προκάλεσε η από-αποικιοποίηση σε παγκόσμιο επίπεδο.