ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΝΕΟΤΕΡΗ ΙΣΤΟΡΙΑ
ΚΕΦ.3 ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΑΚΜΗΣ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ
ΦΟΙΝΙΤΣΗ ΚΥΡΙΑΚΗ
Φιλόλογος, Γυμνάσιο Καμινίων
1. α. Πρωτεργάτες της εικονομαχικής κίνησης υπήρξαν οι αυτοκράτορες: Α. …………………………………………………………………. Β. ………………………………………………………………..
β. Να εξηγήσετε τον όρο «εικονομαχία»
2. Να αναφέρετε συνοπτικά α) τους λόγους που οδήγησαν στην εικονομαχία
β)τις συνέπειες της εικονομαχίας
3. Να συνδέσετε τα γεγονότα της ομάδας Α με τα πρόσωπα της ομάδας Β. Α. «κακώσεις», β’φάση εικονομαχίας, οριστική αναστήλωση των εικόνων, Σχολή Μαγναύρας, Μυριόβιβλος
Β. Λέων ο φιλόσοφος, Νικηφόρος Α’, Λέων Ε’, Πατριάρχης Φώτιος, Θεοδώρα
4. Να συμπληρώσετε τα κενά με τις κατάλληλες λέξεις
Συμεών : είχε …………………………………….. παιδεία. Αυτοτιτλοφορήθηκε ……………………………….. καθώς στόχος του ήταν η ίδρυση …………………………………………………….
Σαμουήλ: ίδρυσε νέο βουλγαρικό κράτος με έδρα την ………………………… . Αντίπαλός του ήταν ο ……………………………… .Ο στρατός του γνώρισε τη συντριβή στις μάχες …………………………… και ………………………………… . Η υποταγμένη Βουλγαρία οργανώθηκε στα πλαίσια του βυζαντινού κράτους σε ……………………………………. .
5. Να εξηγήσετε τον όρο «Βυζαντινή Εποποιία» και να αναφέρετε τους σημαντικότερους στρατηγούς- αυτοκράτορες που πρωταγωνίστησαν αυτή την περίοδο.
ΠΑΡΑΘΕΜΑΤΑ
1. « Οι εικόνες αναπληρώνουν τα είδωλα και άρα αυτοί που τις προσκυνούν είναι ειδωλολάτρες {…} Όμως, δεν πρέπει να προσκυνούμε κατασκευάσματα των ανθρώπινων χεριών και κάθε είδους ομοίωμα {…} Πληροφόρησέ με ποιος μας κληροδότησε αυτή την παράδοση, δηλαδή να σεβόμαστε και να προσκυνούμε κατασκευάσματα χεριών, ενώ ο θεός απαγορεύει την προσκύνηση, και εγώ θα συμφωνήσω ότι αυτός είναι νόμος του θεού». Ποια είναι τα επιχειρήματα των εικονομάχων σύμφωνα με το παράθεμα;
2. Με βάση το ακόλουθο παράθεμα και τις ιστορικές σας γνώσεις να απαντήσετε στο εξής ερώτημα: « Η δεύτερη κάκωση ήταν η διαταγή να στρατολογούνται οι φτωχοί και να εξοπλίζονται με έξοδα των συγχωριανών τους, οι οποίοι όφειλαν να καταβάλουν στο δημόσιο ταμείο και 18.5 χρυσά νομίσματα (για κάθε φτωχό), επειδή το χωριό πλήρωνε στο δημόσιο με πνεύμα αλληλεγγύης τους φόρους των μελών του..» Ποια η σημασία της δεύτερης κάκωσης για τη συνοχή της αγροτικής κοινότητας;
3. Η προσωπικότητα του Βασιλείου Β'
[Ο Βασίλειος], αφού καθάρισε το κράτος από τους βάρβαρους και κυριάρχησε στο εσωτερικό του, εκλεκτών συνεργατών, τους εμπιστεύθηκε τα μυστικά του κράτους [...].
Έκανε τις εκστρατείες εναντίον των εχθρών, όχι όπως συνήθως τις κάνουν οι περισσότεροι βασιλείς στο μέσο της άνοιξης, επιστρέφοντας, όταν τελειώσει το καλοκαίρι, αλλά αυτός, για να επιστρέψει, έπρεπε να φτάσει στο σκοπό που είχε όταν ξεκινούσε. Και δεν υποχωρούσε ούτε στο μεγάλο κρύο ούτε στη μεγάλη ζέστη [...]. Μιχαήλ Ψελλός, Χρονογραφία, κεφ. 30, 32, έκδ. E. Renauld, τ. 1 (Παρίσι 1926) 18-20
Nα χαρακτηρίσετε τον Βασίλειο Β’ με βάση το παραπάνω παράθεμα
4. Απόψεις Λέοντος Ε' για την εικονολατρία « Γιατί οι Χριστιανοί παθαίνουν ήττες από τους εθνικούς; Επειδή λατρεύονται οι εικόνες [...]! Γι' αυτό σκοπεύω να τις καταστρέψω. [...] Οι αυτοκράτορες που δέχτηκαν και λάτρεψαν τις εικόνες πέθαναν στην εξορία ή στη μάχη. Αυτοί όμως που δεν τις λάτρεψαν πέθαναν στο κρεβάτι τους και τάφηκαν με τιμές στους αυτοκρατορικούς τάφους κοντά στο ναό των Αγ. Αποστόλων. Εγώ επιθυμώ να μιμηθώ τη δεύτερη κατηγορία και να τις καταστρέψω, για να μακροημερεύσω και εγώ και ο γιος μου και η δυναστεία μας να βασιλεύσει ως την 4η και 5η γενιά.» Ποιους λόγους επικαλείται ο Λέων ο Ε’ για να επαναφέρει σε ισχύ την εικονομαχία;
5. Τα βάσανα ενός φτωχού γεωργού,
όπως φαίνονται σε βυζαντινό κείμενο του 9ου αιώνα
Κάποιου φτωχού γεωργού το βόδι έπεσε και ψόφησε ξαφνικά την ώρα που όργωνε το χωράφι του. Ο φτωχός δεν μπορούσε πια να βαστάξει τις συμφορές κι απ’ τον καϋμό τον πήραν τα κλάματα. Άρχισε να χτυπιέται και να θρηνολογεί λέγοντας τα παράπονά του στον Θεό.
«Κύριε, τίποτ’ άλλο βιος ποτέ μου δεν είχα παρά αυτό μονάχα το ζευγάρι και μου το στέρησες κι αυτό. Τώρα από πού θα θρέψω τη γυναίκα μου και τα εννιά παιδάκια μου; Πώς θα πληρώσω τους φόρους στο βασιλιά; Τα δάνεια ποιος θα μου τα ξεπληρώσει; Εσύ, Κύριέ μου, το ξέρεις βέβαια, και πολύ καλά μάλιστα, πως και αυτό το βόδι που τώρα ψόφησε το’χα χρεωμένο. Τι να κάνω πια δεν ξέρω. Θα παρατήσω το σπίτι μου και θα το σκάσω σε χώρα μακρινή, πριν το μάθουν οι δανειστές μου και πέσουν σαν τα κοράκια πάνω μου και τ’ άγρια θεριά».
ελεύθερη απόδοση από τον Βίο Φιλαρέτου
Ι. Καραγιαννόπουλος, «Η Βυζαντινή ιστορία από τας πηγάς», Θεσ/νίκη 1974
Με βάση το παραπάνω παράθεμα να περιγράψετε την κατάσταση στην οποία βρισκόταν η αγροτική τάξη τη συγκεκριμένη περίοδο.
6. Απόσπασμα από το Επαρχικό Βιβλίο Αυτοί που πουλούν ψάρια (ιχθυοπράται) να έχουν τα στέκια τους στις λεγόμενες μεγάλες καμάρες της πόλης πουλώντας τα ψάρια που ψάρεψαν. Κάθε μια καμάρα να έχει τον επιστάτη που θα επιβλέπει πώς έγινε η αγορά στη θάλασσα και πως γίνεται η διάθεση (η πώληση) ώστε για κάθε νόμισμα να έχει αυτός κέρδος ένα «μιλαρίσιον».
Δεν επιτρέπεται στους πωλητές να παστώνουν τα ψάρια ή να πουλούν (ψάρια) που τα κάνουν εισαγωγή απ’ έξω. (Δεν επιτρέπεται το πάστωμα) παρά μόνο αυτά που περισσεύουν, για να μη βρωμίζουν…
… Οι επιστάτες των «ιχθυοπρατών» πρέπει κάθε μέρα πρωί πρωί να έρχονται στον έπαρχο και ν’ αναφέρουν πόση ψαριά (άγρα) είχαν τη νύκτα από άσπρα ψάρια, για να πουλούν στους κατοίκους της πόλης με βάση τον προσδιορισμό εκείνου.
Όσοι έξω από τις διατάξεις αυτές τολμούν να πουλούν, να διώχνονται από το σύστημα δαρμένοι και κουρεμένοι. Επαρχικόν βιβλίον ΧVII 1-4
Σύμφωνα με το απόσπασμα και τις γνώσεις σας να εξηγήσετε σύντομα τι ήταν το Επαρχικό Βιβλίο και τι ακριβώς ρύθμιζε γενικότερα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου